Yangın Tesisatı Periyodik Muayenesi
Yangın Tesisatı Periyodik Kontrolü
Yangın tesisatı periyodik kontrolü; kamu kurum ve kuruluşları özel kuruluşlar ve gerçek kişilerce kullanılan her türlü yapı ve tesislerde yer alan yangından korunum sistemlerini ; yangın pompa grupları, yangın su depoları, yangın dolapları, itfaiye su alma ve itfaiye su verme ağızları, sprinkler sistemleri (otomatik yağmurlama) hidrant sistemleri ve bu sistemlere bağlı sabit boru tesisatlarının mekanik proje uyumluluklarından başlanarak Binaların Yangından Korunması Hakkındaki Yönetmelik ve ilgili standartlara uyumluluğunu denetlemektedir.
Yangın söndürme sistemlerinin kurulum amacı belirli bir nokta veya bölgede başlayan yangının yayılmasını önleyerek kontrol altına almak ya da söndürmek amacıyla gerekli mühendislik tasarım ve hesapları yapılarak kurulan sistemler bütünüdür. Sistem ihtiyaç duyulan miktar ve basınçtaki söndürücü akışkanı (Su, Köpüklü Su ya da uygun görülen faklı kimyasallar) yangın noktasına belirli bir sistematik dahilinde yönelterek yangının öncelikle kontrolünü ve ardından söndürülmesini sağlayan sistemlerdir.
Yangın söndürme sistemlerinin çalışma şekilleri, söndürücü akışkan tipleri ve tasarım prensiplerine bağlı olarak Yangın tesisatı periyodik muayene isterleri değişiklik göstermektedir. Periyodik kontroller esnasında yangın sistemlerinin vereceği ikaz ve uyarıların gerçek bir yangın senaryosu olarak algılanıp insanlarda panik oluşturmaması için periyodik kontrolün gerçekleştirileceği işletmede muayene öncesi tüm işletme sakinleri bilgilendirilmelidir. Yangın tesisatı periyodik muayene ve kontrolü konusunda kontrolü gerçekleştirilecek önemli noktalardan bir diğeri uygulama ile yangın tesisat projelerinin karşılaştırmalı kontrolleridir. Bahsi geçen proje periyodik kontrolü yapılan yapıya ait, binaların yangından korunması hakkındaki yönetmelik, yangın tesisatları ve alt bileşenleriyle ilgili standartlara uygun tasarlanmış ve yetkili bir makine mühendisi tarafından imza altına alınmış olmalıdır.
Ayrıca projede aşağıdaki asgari bilgiler yer almalıdır;
-
Yapı bilgileri (Konumu, oturma alanı, kapalı ve açık alan metrajları, yapı yüksekliği vb.)
-
Proje müellifiyle ilgili bilgiler ( adı ve soyadı unvanı oda sicil numarası ve imzası )
-
Yapıya ait vaziyet planları, tehlike sınıfları, kat planları her bölümün alanları kolon adları
-
Hidrolik hesaplar kritik hat izomer şemaları
-
Su deposu kapasitesi ve pompa değerleri ve benzeri teknik detaylar
Bu verilerin öncelikle Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik’ te yer alan ilgili maddelere göre uygunluğu kontrol edilir sonrasında uygulama ile uyumlulukları karşılaştırılarak periyodik muayene gerçekleştirilir.
Yangın Tesisatı Periyodik Kontrol Muayenesi Örnek İnceleme 1
Temel alanı 1200 metrekare, Cephe genişliği 75 metre, Yapı yüksekliği 45 metre ve kapalı otoparkı
2 bin metrekare olan üretim amaçlı yapının yönetmeliğe göre incelemesini ele aldığımızda;
-
Yönetmelikte yer alan ‘Yapı yüksekliği 30.50 metreden fazla olan konut haricindeki bütün binalarda otomatik yağmurlama sistemi bulunmalıdır.’ ifadesi gereği yapıda yağmurlama (sprinkler sistemi) olmalıdır.
-
Yönetmeliğe göre 30,5 metreden yüksek binalarda ve alanları toplamı 600 metrekareden büyük kapalı otoparklarda yağmurlama sistemi bulunmalıdır. Yapıda kapalı otopark alanları toplamı 600 metrekareden büyük olduğu için yağmurlama sisteminin varlığı aranılacaktır.
-
Yönetmeliğe göre bina oturma alanı bin metrekareden büyük olduğu için yapıda yangın dolabı sistemi ve itfaiye su alma ağzı bulunmalıdır. Yapıda itfaiye su alma ağzı ve yangın dolabı sistemlerinin varlığı sorgulanacaktır.
Yangın Tesisatı Periyodik Kontrol Muayenesi Örnek İnceleme 2
Temel alanı 8000 metrekare, cephe genişliği 100*80 metre, yapı yüksekliği 15 metre ve yapı içerisinde ofis kısımları ve depo alanı bulunan karışık kullanım sınıfında tek katlı bir elektronik fabrikası olan tesisimize ait yapıyı inceleyelim;
-
Yapı Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik Ek 1’ e göre Orta Tehlike 3 sınıfında bir endüstriyel tesistir.
-
Yönetmeliğin Ek 4 kısmında binalarda en fazla izin verilen kompartman alanları tablosuna göre orta tehlike 3 sınıfında bir endüstriyel yapının en fazla izin verilen kompartman alanının (Yağmurlama, Algılama ve Duman Tahliye Sistemi olmaksızın) en fazla 6000 metre kare olabileceği belirtilmektedir. Bizim muayeneye esas teşkil edilen binamızda kompartman alanı 6000 metre kareden büyük olduğu için yağmurlama sistemi tesis edilmiş olmalıdır.
-
Bir yapıya ait bina oturma alanı bin metrekareden büyük olduğu için tesisteki yangın söndürme tesisatında yangın dolabı ve itfaiye su verme ağzı bulunmalıdır.
-
Yönetmelikte yer alan ‘Herhangi bir noktadan su alma ağzına olan mesafe 60 m’den fazla olamaz.’ İfadesinden dolayı (cephe mesafesi iki taraf içinde 60 metre geçildiği için) itfaiye su alma ağzı tesis edilmelidir.
Binaların yangından korunması hakkındaki yönetmelik yapıda yangın anlamında uygulanması gereken asgari limitleri gösterir; Tasarım yapan mimar ya da mühendisler projede yönetmelik gereği zorunlu olmayan ancak binanın ihtiyacı olan sistemleri tasarlayabilir. Bu durumda asgari şartlara bakılmadan projeye bağlı kalınarak kontrol gerçekleştirilir.
İfade edildiği üzere yönetmelik ve standartlara uygun yangın söndürme tesisat projesi bulunmayan tesisatların periyodik kontrol rapor sonucu uygunsuz olacaktır. Yapılan periyodik kontroller de projelerdeki asgari durumlar kontrol edilmelidir. Ancak yapılan hidrolik hesapların doğruluğu periyodik muayene kapsamı dışındadır ve bu sorumluluk proje müellifi aittir.
Yangın Su Deposu Periyodik Kontrolü
Öncelikle projede yer alan su deposu kapasitesi ve uygulamadaki su deposu kapasitesi aynı olmalıdır.
Yangın su deposu binaların yangından korunması hakkındaki yönetmelikte yer alan bina tehlike sınıfına uygun olarak ihtiyaç duyulan minimum su miktarını istenen minimum süre boyunca kesintisiz sağlıyor olmalıdır.
Binamızda farklı tehlike sınıflarına sahip bölümler mevcutsa su deposu ve yangın pompalarının kapasitesi binada yer alan en yüksek tehlikeli bölüme göre belirlenir. Belirlenen bu tehlike sınıfı tasarım kriterleri sonucu proje müellifi tarafından belirlenerek projeye işlenir. Uygulamadaki depo kapasitesi projede tayin edilen depo kapasitesinden az olamaz sulu söndürme sistemleri için kullanılacak su depolar başka amaçlarla kullanılmamalıdır. Deponun yangın söndürme tesisatının minimum ihtiyacı olacak kısmı yangın rezervi olarak ayrılmış olmalıdır. Bu şekilde birden farklı sistemin aynı depoyu kullanması durumunda bu sistemlerin emiş kotunun yangın pompası emiş kotundan yüksek olmasıyla veya sesli ışıklı uyarı ve algılama sistemleri ile yangın için gerekli minimum rezerv korunabilir. Su deposunun beslemeleri otomatik olarak sağlanmalıdır.
Yangın Pompa Dairesi Periyodik Kontrolü
Yapı yüksek tehlike sınıfında değilse ve sadece yangın dolabı zorunluluğu varsa yangın pompası bulunması zorunlu değildir. Eğer sistemde tesis edilmiş yangın pompaları mevcutsa yönetmelikte özellikleri belirtilen karakteristik özelliklere sahip olmalıdır.
Yangın Dolabı Periyodik Kontrolü
Yangın dolabı sistemi bina kullanım suyu sistemine bağlıysa kurallarına uygun tesis edilmiş olmalıdır. Eğer yapının yangın kullanım sınıfı yüksek tehlike sınıfında değilse ve yapıda sadece Yangın dolabı zorunluluğu varsa yangın dolapları yapının kullanım suyu hattına bağlanabilir ve ayrı bir sistem istenmez. Bina kullanım suyu tesisatının tasarımı esnasında bu durum için hidrolik hesaplamalar yapılmalıdır. Şebeke suyu debi ve basınç değerlerinin istenilen değerleri karşılamama durumunda yangın dolapları bina hidrofor sistemine bağlanabilir proje ve uygulamada bu durumlar kontrol edilir Yangın dolabı konumları uygun olmalıdır yangın dolapları mümkün olduğu kadar yangın holü çıkışı ve merdiven sahanlığı yakına kolaylıkla görülebilecek şekilde yerleştirilmelidir. Yangın dolaplarının aralarındaki uzaklık 30 metreden fazla olmayacak şekilde düzenlenmiş olmalıdır. Ancak binanın yağmurlama sistemiyle korunması ve katlarda itfaiye su alma ağzı bulunması halinde yangın dolapları arasındaki uzaklık 45 metreye kadar çıkarılabilir.
İtfaiye Su Verme / Alma Ağzı
İtfaiye su verme bağlantı ağzı itfaiye araçlarının ulaşabileceği şekilde konumlandırılmalıdır. Bu konumlandırmada bağlantı ağzına ulaşma mesafesi 18 metreden az olmalıdır. İtfaiye su verme ağzı için tesis edilen boru hattı çapı minimum 100 milimetre olmalıdır.
İtfaiye su alma ağızlarının birbirlerine olan mesafeleri 60 metreden fazla olmamalıdır. Sabit boru tesisatı üzerinde bulunan hortum bağlantıları storz tip ( 50 milimetre veya 65 milimetre çapında) olmalıdır.
Hidrant
İlk müdahalede söndürülemeyen yangınlarda yangına dışarıdan müdahale edebilmek için hidrant sistemleri kullanılır. Yapının veya binanın çevresini bina tehlike sınıfına uygun mesafelerle kapsayacak şekilde tesis edilen hidrant sisteminde yer alacak hidratların itfaiye araçlarının kolay ulaşabileceği ve bağlantı yapabileceği şekilde yerleştirilmiş olması gerekir. Ayrıca hidrantlar korudukları binadan beş metre ile 15 metre arasında bir uzaklıkta olmalıdır. Bu sayede yangına etkin müdahale edilirken aynı zamanda yangına korunaklı bir uzaklıktan müdahale imkanı sağlanır.
Yağmurlama Sistemi
Standartta ve yönetmelikte yağmurlama tesisatı (sprinkler) tehlike sınıflarına göre koruma alanları belirlenmiştir. Koruma alanları TS EN 12845 standardında;
-
düşük tehlike sınıfı için en fazla 21 metrekare
-
Orta tehlike sınıfı için 12 metrekare
-
Yüksek tehlike sınıfı için 9 metrekare
olarak verilmiştir. Uygulamada sprinkler sistemi yapıda çatının alt kısmı ve asma tavanın en üstü arasında veya yükseltilmiş katın alt kısmı ve katlar arasında ölçülen gömme boşluklarının mesafesi 0.8 metreyi geçerse bu alanlarda da yağmurlama sistemi olmalıdır. Yapıda herhangi bir yerde sprinkler başlıklarının çalışmasına engel bir durum bulunmamalıdır. Yağmurlama sisteminde yer alan vanalar her zaman açık pozisyonda oldukları anlaşılabilecek şekilde izlenebilir olmalıdır.
Bu sayfada ifade edilenlerin dışında yangın tesisatı periyodik muayenesi ve kontrolü adına birçok husus bulunmaktadır. Bunların her birinin burada ifade edilmesi mümkün değildir. Ancak biz uzman teknik ekibimizle sizin için bu hizmeti sunabilir ve işletmenizin daha emniyetli çalışanlarınızın daha güvenli olması adına yanınızda yer alabiliriz. Sizler de yangın tesisatı periyosik kontrol muayenesi konusunda profesyonel destek almak istiyorsanız hemen bizimle iletişime geçebilirsiniz.